اختصاصی قدس آنلاین- طبق آمار ها و نظرات کارشناسی، پدیده فقر و میزان افراد زیر خط فقر در ایران سال‌ به ‌سال رو به افزایش است و این پدیده به ویژه در مناطق حاشیه ای شهر های بزرگ در سال های اخیر نمود بیشتری یافته است. به طوریکه بر اساس آمار از اواسط دهه ۸۰  تعداد فقیران در کشور افزایش قابل ‌توجهی یافته.

فقر از جمله معضلات و پدیده های اجتماعی است که ناهنجاری ها و آسیب های بسیاری را با خود در جامعه به همراه می آورد به گفته کارشناسان علوم اجتماعی، رفتارشناسان و روانشناسان فقر می توانند پایه و اساس یک جامعه را به خطر بیاندازند. چنانچه با افزایش کج روی ها و بداخلاقی های اجتماعی، گسترش طلاق و اعتیاد بر دیگر معضلات و آسیب ها دامن می زند. فقر از منظر اسلام هم نکوهش شده چنانچه حضرت علی(ع) به فرزندشان محمد بن حنیفه می فرمایند: "بر تو از فقر و تنگدستی می ترسم، از آن به خداوند پناه ببر، زیرا فقر باعث نقصان دین، و پریشانی فکر و مایه دشمنی و عداوت است. "

دکتر سیما فردوسی روانشناس مطرح کشور و استادیار گروه روان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی در گفتگو با قدس آنلاین فقر را  از منظر روانشناسی به دو دسته فقر فرهنگی و فقر اقتصادی تقسیم کرده و می گوید: وقتی فقر فرهنگی  وجود داشته باشد آن  جامعه از نظر تفکر، اندیشه و از نظر حل مسئله دچار مشکل خواهد بود.

وی می افزاید: اینگونه افراد چون  نمی توانند درست فکر کنند فقیر هستند و این فقر به لحاظ فرهنگی است چرا که دانش و اطلاعات آن ها کم است و وقتی کسی دانش و اطلاعاتش کم باشد، نمی تواند به حل معضلات و پیشگیری ها بپردازد لذا زندگیش سبک خیلی پایینی را به خود اختصاص می دهد  و در روابط و تصمیم گیری هایش  مشکلاتی به وجود می آید.

فقر مولد شخصیت های ضد اجتماعی

این روانشناس با بیان اینکه  وقتی آدم ها از نظر اقتصادی فقیر باشند ممکن است کج روی های رفتاری و اخلاقی پیدا کنند، ادامه می دهد: کسی که به لحاظ مالی فقیر است اگر از نظر فرهنگی و اخلاقی نیز فقیر باشد با مشکلات بسیار زیادی روبرو خواهد شد و این موضوع تبعات و  پدیده های بسیاری را در جامعه به دنبال دارد چنانچه این آدم ها شخصیت هایی ضد اجتماعی پیدا کرده و کارهایی می کنند که از نظر جامعه پسندیده نیست.

وی با بیان اینکه رفتارهای ضد اجتماعی، آسیب ها و معضلات ناشی از فقر در جامعه از نظر  فرهنگ هم پسندیده نیست، می افزاید: رفتارهایی همچون دزدی، اذیت و آزار دیگران و رفتارهایی ضد اجتماعی  که هم از بعد مادی و هم جانی ممکن است به دیگران آسیب وارد کند از جمله معضلات گسترش فقر در جامعه است.

استادیار گروه روان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی پدیده خلاف کاری، کج روی و دروغگویی را از معضلات ناشی از فقر در جامعه بر شمرده و معتقد است: پدیده هایی مانند ریاکاری، فریبکاری و عدم اعتماد به دیگران و بدبینی از دیگر معضلات فقر در جامعه محسوب می شود.

وی بر این اعتقاد است که فقر در خود خانواده هم ممکن است معضلاتی ایجاد کند چرا که وقتی فقر فرهنگی و مالی وجود داشته باشد پدر خانواده نمی تواند نیازهای اعضای خانواده خود را برطرف کند لذا نمی تواند یک فرد متعادل و سالم باشد بنابراین  الگوی خوبی  هم برای فرزندان در خانواده خود نیست و این در روابطش تاثیر گذار بوده و در پی آن رقابت های ناسالم و چشم و هم چشمی ها رشد بیشتری می یابد که آسیب هایی را در بعد خانواده یا اعضای نزدیک و فامیل به دنبال دارد و در خیلی از مواقع رابطه ها را به ورطه نابودی می کشاند.